Trage protestmars tegen de Gouden Koets
18 juni 2021, 15:08

Bij het verlaten van de Nieuwe Kerk schittert het lichaam van Bernard Akoi-Jackson in de zon. In de kerk heeft de Ghanese schrijver en beeldend kunstenaar zich van top tot teen ingesmeerd met goudkleurige, afwasbare acrylverf en daarna een koninklijke mantel van rood en blauw fluweel omgeslagen. Het resultaat biedt een onmiskenbaar koninklijke aanblik, zeker met de gouden vogel in zijn hand en een klein gevolg van vrijwillige livreien die in fluorescerende hesjes eerbiedig achter hem aan lopen.

Akoi-Jackson (42) is een van de kunstenaars die op uitnodiging van het Amsterdam Museum een reactie geven op de deze week geopende expositie over de Gouden Koets. De voettocht door de binnenstad is onderdeel van het kunstwerk aGOLDEN(R)AGE...(?), waarin de maker met Afrikaanse ogen kijkt naar de pracht en praal van het koninklijk rijtuig dat eind negentiende eeuw door de Amsterdamse bevolking aan de jonge koningin Wilhelmina cadeau werd gedaan. Waar komt dat goud vandaan, wil Akoi-Jackson weten, en van wie is het eigenlijk?

Koning

De protestmars gaat niet kriskras door de stad. Stapvoets en zwijgend volgt het kleine gezelschap de route die de Gouden Koets aflegde in 2002, met de net gehuwde Willem-Alexander en Máxima aan boord. Het was indertijd voor het eerst sinds de rellen bij de inhuldiging van Beatrix in 1980 dat de Gouden Koets weer eens te zien was in Amsterdam. De koning en de kunstenaar spraken elkaar deze week in het museum over de protestmars. “Het is maar een klein stukje,” had Willem-Alexander opgemerkt. “Maar ik loop héél langzaam,” had Akoi-Jackson gezegd.

Van dat laatste is geen woord gelogen. Stap voor stap gaat het, uiterst traag, een beetje zoals koningen door een volle kerk schrijden om te worden gekroond. En dat dan twee kilometer. Akoi-Jackson kijkt strak voor zich uit, af en toe is er een vriendelijk knikje voor een toeschouwer. Op de stoep en in de auto’s, overal worden de telefoons gepakt voor het maken van een foto of een filmpje. De passagiers van de tram kijken verbaasd boven hun mondkapjes naar het merkwaardige tafereel dat veel te ernstig is voor een vrijgezellenfeest uit de provincie.

Goudschilfers

Over dat goud van de koets gesproken: mogelijk krijgt Akoi-Jackson later dit jaar alsnog een antwoord op zijn vraag. Komende week gaat een delegatie van het Amsterdam Museum naar de collega’s van Naturalis in Leiden met een paar goudschilfers die zijn overgebleven van de restauratie. Met behulp van moderne technieken kan hopelijk de herkomst van het gebruikte goud worden vastgesteld. Het kan Suriname zijn, vertelt conservator Annemarie de Wildt, maar ook Zuid-Afrika. “De expositie loopt tot februari. Als het meezit, kennen we dan het dna van het goud.”

Op het Rokin houdt de kunstenaar halt om een koningin te groeten: het beeld van Wilhelmina op haar paard. De livreien blijken te zijn uitgerust met stadionfakkels, die binnen een mum van tijd voor een stevig rookgordijn zorgen. Daarna gaat de tocht naar het museum, waar Akoi-Jackson pal naast de Gouden Koets enkele rituelen uitvoert. Hij snijdt een stuk chocolade met een zaag als symbool voor het verminkte zwarte lichaam en drinkt een glas jenever van het merk Henkes Star Schnapps, dat in Ghana razend populair is.

To view the full article on the website of Het Parool here